8

Het droeve lot van de Haagsche binnenstad, kapot gemaakt door architecten en stadsplanners.

Ik ben geboren en getoogen in ’s Gravenhage en ook al woon ik er al een paar jaar niet meer, toch liggen daar mijn wortels en blijft het ‘mijn stad’.

Het zal U vast niet verbazen dat ik over het algemeen geen liefhebster ben van de moderne architectuur.
Mijn inziens zijn architecten en stadsplanners zichzelf te belangrijk gaan vinden en denken dat het bouwen van huizen een kunststrooming is geworden, dat ze vernieuwend moeten zijn, dat functionaliteit, uiterlijk en hoe de buren die er decennia naast moeten woonen er over denken er niet meer toe doen.
En zoo worden onze historische steden nu vol gebouwd met de meest lelijke gebouwen die, en dat is nog belangrijker, helemaal niet passen in hun omgeving.

Van mij mag je moderne gebouwen bouwen, gaa vooral lekker je gang, maak het maar lekker gek, leuk weer een groot raar bouwsel van beton, glas en staal.
Gezellig.
Maar bouw het ergens waar het niet vloekt met wat er om heen staat!

Ik heb het grootste deel van mijn leven in de Stationsbuurt gewoond, een van de laatst overgebleven originele Stationsbuurten van Nederland, dat wil zeggen, een buurt die zoo rond de vorige eeuwwisseling om een station werd heen gebouwd.
Prachtig oud station, stationsplein, groot hotel, statige huizen en een brede mooie straat met boomen die de bezoekers aan onzen Hofstad richting centrum leidden.

Maar ik woonde er nog maar net of het hotel werd gesloopt en vervangen door een spuuglelijk jaren ’70 belastingkantoor en helaas heeft die trend zich alleen maar voortgezet.
Van mijn oude buurt is weinig origineels over, veel gesloopt en vervangen door allerlei lelijks.
Zelfs hoogbouw, van die enorme flats gemaakt door architecten die denken dat we New York zijn.
Niet alleen beschadigen de stadsplanners zoo het uiterlijk van een buurt maar ook de sociaal historische cohesie.

Wat mij betreft is het hoogtepunt van de Nederlandsche Architectuur te vinden in de Amsterdamsche School.
Vernieuwend, modern, praktisch… maar gemaakt met traditioneel baksteen en paste vrijwel altijd in de omgeving.
Vrijheid voor de architecten om echt uit te pakken maar toch wat moois neer te zetten.

Natuurlijk gebeurde er vroeger ook al rare dingen als men de architecten even vergat aan te lijnen, zoo hebben we het enorm moderne, Bauhaus achtige gebouw, ‘De Volharding’, midden in Den Haag.
Vind ik wel wat hebben maar past ook weer helemaal niet in de omgeving, daar had men van moeten leren.
Neemt niet weg dat dit soort gebouwen eerder uitzondering dan regel waren en nu is het andersom, het komt zelden voor dat nieuwbouw rekening houd met de buurt.

haagsche courantIk weet nog dat het gebouw van de Haagsche Courant hier stond, heel vaag heb ik nog een herinnering aan de lichtkrant die er was waarop het laatste nieuws te lezen was.
Reuze spannend, net als in al die oude films.
Er zat een planetariumin de groene koepel, daar wilde ik wel heen maar die kans heb ik nooit gekregen.
Het gebouw paste echt daar, tegenover de Bijenkorf (een van Neerlandsch mooiste gebouwen), ook met een ronde gevel en bijna soort van koepeltje op de hoek, naast de ook al mooie Peek & cloppenburg, het paste allemaal bij elkaar.
Allemaal ooit ook moderne gebouwen die een nieuwe stijl van architectuur lieten zien, maar die er toch in slaagde bij de omgeving te passen door baksteen te gebruiken, door niet 3 keer zoo hoog te zijn als de buren, etc.

In plaats van dit prachtige pand te restaureren en te behouden voor volgende generaties en daarbij dat klein beetje allure van de binnenstad, werd het weer gesloopt.
En natuurlijk vervangen door een lelijk moderne gedrocht van beton en glas waarmee vooral het ego van de architect gestreeld werd maar door niemand mooi gevonden.
Dat zullen ze wel weer als compliment beschouwen, want wat weet het simpele ordinaire volk nou van ‘kunst’ en dat het juist goed is dat een gebouw zoo anders en apart is…
Want zonder vooruitgang heerscht stagnatie… tja… maar wat U vooruitgang noemt…

Inmiddels is dat lelijke gebouw gesloopt, een mooi oud gebouw kapot maken en vervangen door een duur nieuw gebouw was blijkbaar niet echt goed doordacht want na nog geen dertig jaar moest het vervangen worden, blijkbaar.
Alsof het geen crisis is!

Ik kan natuurlijk wel allerlei dingen roepen maar uiteindelijk gaat het om smaak en of je iets nu mooi of lelijk vind.
Ik heb tenslotte geen architectuur gestudeerd, dus wat weet ik er nu van.

Oordeelt U zelf;

1
2

Tot slot nog een kleine anecdote.
Toen Abraham Tuschinksi in Amsterdam een nieuwe bioscoop bouwde besloot hij gewoon lekker te doen wat hij wilde, wat hij mooi vond, hij wilde een paleis voor de gewoone man.
Zelf was hij ooit een simpele kleermaker, een migrant uit Polen, een arbeider die weinig schooling had genooten en natuurlijk weinig wist van architectuur.
Het resultaat werd dan ook met hoongelach ontvangen in de Nederlandsche architectenwereld.
Zijn Cinema was een rare combinatie van Jugendstil, Art Deco, Amsterdamsche School en van alles en nog wat.
Men vond het een rommeltje, populaire kitsch.
Maar het volk? De gewoone kleine man?
Zij vonden het prachtig.
Amsterdam werd gelijk verliefd op dit nieuwe paleis en niemand trok zich iets aan van de morrende architecten.
En tegenwoordig is iedereen het er mee eens; het is de mooiste bioscoop van Nederland.